Što je zubni plak?
Zubni plak je ljepljiv film koji se stvara na našim zubima. U usnoj šupljini se nalaze stotine različitih vrsta bakterija.One uglavnom žive u ravnoteži s našim imunološkim sustavom, no ukoliko se duže vremena ne peru zubi, spomenute bakterije počinju stvarati biofilm, tj. nastaje zubni plak. Zubni plak je zajednica živih i neživih mikroorganizama. Stvaranje plaka je složen proces koji se odvija u nekoliko faza.
Prvo se počinje stvarati prozirna naslaga u kojoj nema bakterija, a potom se počinju naseljavati bakterije koje se razmnožavaju te se povećava volumen naslage. Plak se počinje stvarati već dvadeset minuta nakon pranja zubi, no opasan je tkz. zreli plak kojije stariji od 24 sata. U tom periodu nastaje visoko organizirana kolonija bakterija koja se hrani ugljikohidratima pri čemu dolazi do stvaranja organskih kiselina koje počinju otapati površinu zubi što s vremenom dovodi do nastanka karijesa. Osim karijesa bakterije iz plaka mogu uzrokovati i bolesti zubnog mesa i kosti koji okružuju zube pri čemu može doći do nastanka bolesti poput parodontitisa i gingivitisa.
Dugotrajnim nečišćenjem plaka nastaje zubni kamenac. To je kalcificirani zubni plak koji se sastoji od organskog i neorganskog dijela. Neorganska komponenta čini veći dio zubnog kamenca, a uglavnom se sastoji od mineralnih soli kalcijeva fosfata, s manjim udijelom karbonata, natrija i magnezija. Organsku komponentu čine bakterije, molekule proteina, ugljikohidrata, lipida,i glikoproteina. Brzina stvaranja zubnog kamenca, ovisi o nekoliko čimbenika kao što su prehrana, pH vrijednost usne šupljine, količina sline, genetika, ali i navike zubne higijene. Razlikujemo supragingivni i subgingivni kamenac. Supragingivni je češći kamenac, krem boje i može se naći samo taktilnim osjetom. Subgingivni kamenac je tamnosmeđe do crno-zelene boje i lako je vidljiv golim okom.
Zubni kamenac se može očistiti samo u stomatološkim ordinacijama, mehanički ili strojno, te metodom pjeskarenja zubi i poliranjem posebnim pastama. To je bezbolni proces koje se preporuča napraviti dva do tri puta godišnje. S druge strane zubni plak možemo sami čistiti svakodnevnim četkanjem zubi i zubnog mesa. Kako biste bili sigurni da se ste temeljito oprali zube i skinuli sav zubni plak, možete koristiti tablete za otkrivanje zubnog plaka,tkz. plaquefinder tablete. Ove tablete se žvaču 30 sekundi te se potom ispljune ostatak. Tablete oboje naslage plaka starije od 24 sata u plavu boju, a nove naslage mlađe od 24 sata, oboje u crvenu boju. Tablete su namijenjene za odrasle osobe, a postoje i za djecu, kao i razne tekućine, a omogućavaju vam da vidite koliko temeljito perete zube. I ne zaboravite, nije toliko važno koju pastu za zube koristite , antiseptičku vodicu ili četkicu za zube, već je važno redovito četkanje zubi, poželjno nakon savog jela, znači više puta na dan, a najmanje dva puta dnevno.
Smile, 2021/4 (broj 33)
